Η αρχαία πόλη του Χαλείου

Διαδρομή του τείχους της αρχαίας πόλης του Χαλείου

Γύρω στο 300 π.Χ. το Χάλειο έρχεται για πρώτη φορά στην σημερινή του θέση. Με πρωτοβουλία της Αιτωλικής, ίσως, Συμπολιτείας, που την εποχή εκείνη κατείχε την Δυτική Λοκρίδα, χτίζεται το τείχος του Χαλείου στη βραχώδη χερσόνησο ανάμεσα στα δυο λιμάνια. Το ισχυρότατο, άνω των 8 μ. ύψους τείχος ανέδειξε το Χάλειον στο ασφαλέστερο λιμάνι του Κορινθιακού, που είχε σκοπό να ελέγχει αφενός τον θαλάσσιο δρόμο του κόλπου και αφετέρου μια σημαντική οδική αρτηρία από την Πελοπόννησο προς την Κεντρική Ελλάδα.

Η διαδρομή του τείχους, που περιέβαλε έκταση 70-90 στρεμμάτων, έχει επισημανθεί με έρευνες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας σε πολλά σημεία στο φρύδι του βράχου, λίγο ψηλότερα από την σημερινή παραλία (1,4). Το τμήμα μπροστά στο νότιο λιμάνι κατεδαφίστηκε το 1830 για να κατασκευαστεί η προκυμαία και είναι ορατό σήμερα από τη θάλασσα στο σημείο όπου δένουν οι βάρκες (4). Λίθοι από το τείχος ενσωματώθηκαν επίσης σε σύγχρονα κτίρια, και πιθανώς στο Μουσείο όπου βρέθηκε στην πρόσφατη εκσκαφή των θεμελίων αχρησιμοποίητος τέτοιος ογκόλιθος .

Τα κατάλοιπα των αρχαίων σπιτιών μέσα στο φρούριο έχουν εξαφανιστεί, αλλά πληροφορίες για την ζωή των κατοίκων αντλούμε από τα κτερίσματα του νεκροταφείου που ανασκάφηκε δίπλα στην πλατεία Ηρώων (Μανουσάκια), καθώς και από μεμονωμένους τάφους.

Κάπως έτσι θα φαινόταν το αρχαίο Χάλειον από τη θάλασσα